Turk J Card Nur. 2025; 16(41): 131-138 | DOI: 10.5543/khd.2025.74508

The Relationship Between Blood Pressure Awareness, Insight, and Self-Efficacy in Individuals with Hypertension: A Cross-Sectional Study

Hilal Uysal¹, İlayda Yıldırım^2
1Department of Nursing, Department of Internal Medicine Nursing, Bartın University, Faculty of Health Sciences, Bartın, Türkiye
²Internal Medicine Nursing, Master's Program, Bartın University Graduate School, Bartın, Türkiye

Objective: This study aimed to examine the relationship between blood pressure awareness, insight, and self-efficacy in individuals with hypertension.

Method: This descriptive, correlational, and cross-sectional study was conducted between June and December 2024. A total of 250 individuals diagnosed with hypertension, registered at a family health center, and meeting the inclusion criteria were included. Data were collected using a demographic information form, the Blood Pressure Awareness and Insight Scale (BASIS), and the Hypertension Self-Efficacy Scale.

Results: The mean age of participants was 52.07 ± 8.89 years, with 34.8% having been diagnosed with hypertension for 1 to 5 years. Among participants, 54.8% were female, and 48.8% were primary school graduates. Additionally, 49.6% were overweight (BMI: 28.34 ± 4.99). Blood pressure readings exceeded 140/90 mmHg in 43.6% of participants. Furthermore, 24.4% reported smoking, 12.0% consumed alcohol, and 45.2% had comorbidities. The mean total BASIS score was 7.68 ± 1.47, while the mean total score for hypertension self-efficacy was 64.67 ± 10.32. A strong, positive, and statistically significant correlation was found between self-efficacy scores and BASIS scores (r = 0.639; P < 0.001).

Conclusion: Individuals with hypertension demonstrated high levels of blood pressure awareness and insight, and their self-efficacy levels were above moderate. Increased awareness and insight into blood pressure were significantly associated with higher levels of hypertension self-efficacy.

Keywords: Awareness, hypertension, insight, blood pressure, self-efficacy

---

Hipertansif Bireylerin Kan Basıncı Farkındalığı ve İçgörü Düzeylerinin Öz Etkililik Düzeyleriyle İlişkisi: Kesitsel Çalışma

Hilal Uysal¹, İlayda Yıldırım^2
1Hemşirelik Bölümü, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Bartın Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Bartın, Türkiye
²İç Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans Programı, Bartın Üniversitesi Enstitüsü, Bartın, Türkiye

Amaç: Bu araştırmada hipertansif bireylerin kan basıncı farkındalığı ve içgörü düzeyleriyle öz etkililik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlandı.

Yöntem: Tanımlayıcı, ilişki arayıcı ve kesitsel tipte olan bu çalışma, bir aile sağlığı merkezine kayıtlı olan, çalışmaya dahil edilme kriterlerini sağlayan, hipertansiyon tanısı olan 250 birey ile Haziran-Aralık 2024 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Araştırma verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, Kan Basıncı Farkındalığı ve İçgörü Ölçeği ve Hipertansiyon Öz Etkililik Ölçeği kullanılarak toplandı.

Bulgular: Bireylerin yaş ortalaması 52,07 ± 8,89 yıl, hipertansiyon tanı süresi ise bireylerin %34,8’inde 1-5 yıl olarak belirlendi. Bireylerin %54,8'inin kadın, %48,8’inin ilköğretim mezunu olduğu görüldü. Bireylerin %49,6'sının fazla kilolu (28,34 ± 4,99) olduğu belirlendi. Bireylerin %43,6'sının kan basıncı çok yüksek (140/90 mmHg üzeri), %24,4’ü sigara içmekte, %12’si alkol kullanmakta ve %45,2’sinde ek hastalık bulunmakta idi. Bireylerin Kan Basıncı Farkındalığı ve İçgörü Ölçeği ortalama toplam puanı 7,68 ± 1,47 olarak saptandı. Hipertansiyon Öz Etkililik toplam puan ortalaması ise 64,67 ± 10,32 olarak bulundu. Hipertansiyon Öz Etkililik toplam puanı ile Kan Basıncı Farkındalığı ve İçgörü Ölçeği ortalama toplam puanı arasında pozitif yönde, güçlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptandı (r = 0,639; P = 0,000).

Sonuç: Hipertansif bireylerin öz etkililik düzeylerinin orta düzeyin üzerinde olduğu, kan basıncı farkındalığı ve içgörü düzeylerinin ise yüksek düzeyde olduğu saptandı. Kan basıncı farkındalığı ve içgörü düzeyi arttıkça hipertansiyon öz etkililik düzeyinin de anlamlı düzeyde arttığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler: Farkındalık, hipertansiyon, içgörü, kan basıncı, öz etkililik

---

CITE