Turk J Card Nur. Ahead of Print: KVHD-74508 | DOI: 10.5543/khd.2025.74508

The Relationship Between Blood Pressure Awareness, Insight, and Self-Efficacy in Individuals with Hypertension: A Cross-Sectional Study

Hilal Uysal¹, İlayda Yıldırım^2
1Department of Nursing, Department of Internal Medicine Nursing, Bartın University, Faculty of Health Sciences, Bartın, Türkiye
²Internal Medicine Nursing Master's Program, Bartın University, Graduate Education Institute, Bartın, Türkiye

Objective: This study aimed to examine the relationship between blood pressure awareness, insight, and self-efficacy in individuals with hypertension.
Method: This descriptive, correlational, and cross-sectional study was conducted between June and December 2024. A total of 250 individuals diagnosed with hypertension, registered at a family health center, and meeting the inclusion criteria were included. Data were collected using a demographic information form, the Blood Pressure Awareness and Insight Scale (BASIS), and the Hypertension Self-Efficacy Scale.
Results: The mean age of participants was 52.07 ± 8.89 years, with 34.8% having been diagnosed with hypertension for 1 to 5 years. Among participants, 54.8% were female, and 48.8% were primary school graduates. Additionally, 49.6% were overweight (BMI: 28.34 ± 4.99). Blood pressure readings exceeded 140/90 mmHg in 43.6% of participants. Furthermore, 24.4% reported smoking, 12.0% consumed alcohol, and 45.2% had comorbidities. The mean total BASIS score was 7.68 ± 1.47, while the mean total score for hypertension self-efficacy was 64.67 ± 10.32. A strong, positive, and statistically significant correlation was found between self-efficacy scores and BASIS scores (r = 0.639; p < 0.001).
Conclusion: Individuals with hypertension demonstrated high levels of blood pressure awareness and insight, and their self-efficacy levels were above moderate. Increased awareness and insight into blood pressure were significantly associated with higher levels of hypertension self-efficacy.

Keywords: Awareness, hypertension, insight, blood pressure, self-efficacy

---

Hipertansif Bireylerin Kan Basıncı Farkındalığı ve İçgörü Düzeylerinin Öz-etkililik Düzeyleriyle İlişkisi: Kesitsel Çalışma

Hilal Uysal¹, İlayda Yıldırım^2
1Hemşirelik Bölümü, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Bartın Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Bartın, Türkiye
²İç Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans Programı, Bartın Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bartın, Türkiye

Amaç: Bu araştırmada, hipertansif bireylerin kan basıncı farkındalığı ve içgörü düzeyleriyle öz-etkililik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Tanımlayıcı, ilişki arayıcı ve kesitsel türdeki bu çalışma, bir aile sağlığı merkezine kayıtlı, çalışmaya dâhil edilme kriterlerini sağlayan ve hipertansiyon tanısı almış 250 bireyle Haziran–Aralık 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri; Tanıtıcı Bilgi Formu, Kan Basıncı Farkındalık ve İçgörü Ölçeği (KFİÖ) ile Hipertansiyon Öz-etkililik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır.

Bulgular: Bireylerin yaş ortalaması 52,07 ± 8,89 yıl olup, %34,8’inin hipertansiyon tanı süresi 1–5 yıl arasındadır. Katılımcıların %54,8’i kadın, %48,8’i ilköğretim mezunudur. Bireylerin %49,6’sının fazla kilolu olduğu (BKİ: 28,34 ± 4,99) belirlenmiştir. Katılımcıların %43,6’sında kan basıncı çok yüksek (140/90 mmHg üzeri), %24,4’ü sigara içmekte, %12,0’si alkol kullanmakta ve %45,2’sinde ek hastalık bulunmaktadır. KFİÖ toplam puan ortalaması 7,68 ± 1,47 olarak saptanmıştır. Hipertansiyon Öz-etkililik toplam puan ortalaması ise 64,67 ± 10,32’dir. Hipertansiyon Öz-etkililik toplam puanı ile KFİÖ toplam puanı arasında pozitif yönde, güçlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r = 0,639; p < 0,001).

Sonuç: Hipertansif bireylerin öz-etkililik düzeyleri orta düzeyin üzerinde; kan basıncı farkındalığı ve içgörü düzeyleri ise yüksek olarak bulunmuştur. Kan basıncı farkındalığı ve içgörü düzeyleri arttıkça hipertansiyon öz-etkililik düzeyinin de anlamlı şekilde arttığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Farkındalık, hipertansiyon, içgörü, kan basıncı, öz-etkililik

---

CITE