Cardiovascular; Diseases; Reflexology; Nursing

In recent years complementary and alternative treatment methods have been widely used in health care. Reflexology, one of these methods, is a method applied to the reflex points in the ear, hands and feet corresponding to all regions, organs and systems of the body with special hand and finger techniques. Reflexology is frequently used in various diseases and symptoms, and one of these diseases is the cardiovascular diseases. In studies conducted on the issue, reflexology appears to relive/reduce cardiovascular disease-related symptoms and risks, and to have safe, supportive, and positive effects. In this review, it was aimed to investigate the efficacy of reflexology as a supportive intervention in cardiovascular diseases and to inform nurses about this issue.

Kardiyovasküler; Hastalıklar; Refleksoloji; Hemşirelik

Son yıllarda sağlık bakımında tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden biri olan refleksoloji kulak, el ve ayaklarda bedenin tüm bölgelerine, organlarına ve sistemlerine karşılık gelen refleks noktalarına, özel el ve parmak teknikleriyle uygulanan bir yöntemdir. Birçok farklı hastalık ve semptomda sıklıkla kullanılan refleksolojinin kullanım alanlarından biride kardiyovasküler hastalıklardır. Yapılan çalışmalarda refleksolojinin kardiyovasküler hastalıklarla ilişkili semptomları ve riski azalttığı, güvenli, destekleyici ve olumlu etkilerinin olduğu görülmektedir. Bu derlemede, refleksolojinin kardiyovasküler hastalıklarda destekleyici bir uygulama olarak kullanımının etkinliğinin değerlendirilmesi ve hemşirelerin bu konuda bilgilendirilmesi amaçlandı.