Turk J Card Nur. 2021; 12(27): 59-67 | DOI: 10.5543/khd.2021.93723

COVID-19’un Kardiyovasküler Sistem Üzerine Etkileri ve Hemşirelik Bakımı

Ayfer Hiçerimez¹, Nuray Enç^2
1Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
²İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi, İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı, İstanbul

Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde yeni bir koronovirüsün neden olduğu bir pnömoni salgını meydana gelmiş olup hastalık dünyanın dört bir yanına hızla yayılmıştır. COVID-19 doğrudan veya dolaylı olarak kardiyovasküler sistemi etkilemektedir, eşlik eden kardiyovasküler hastalık durumunda morbidite ve mortalite oranı artmaktadır. COVID-19 pandemisinde mücadelenin en ön saflarında yer alan hemşirelerin hastalık yönetiminde aktif rol ve sorumlulukları vardır. Bu derlemenin amacı, COVID-19’un kardiyovasküler sisteme etkilerini, altta yatan mekanizmalar ile ilişkisini ve tedavisini, güncel verileri değerlendirerek hemşirelik bakım süreci doğrultusunda kardiyovasküler riskleri önleme, girişimleri planlama ve uygulamadır.

Anahtar Kelimeler: COVID-19, kardiyovasküler sistem, kalp yetersizliği, miyokardit, aritmi

---

Effects of COVID-19 on Cardiovascular System and Nursing Care

Ayfer Hiçerimez¹, Nuray Enç^2
1Dr. Siyami Ersek Thoracic and Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey
²İstanbul University-Cerrahpaşa Florence Nightingale Faculty of Nursing, Department of Internal Medicine, İstanbul

In December 2019, an outbreak of pneumonia caused by a novel coronavirus occurred in Wuhan, China, and the disease spread rapidly all over the world. Coronavirus disease 2019 (COVID-19) directly or indirectly affects the cardiovascular system; in cases of concomitant cardiovascular disease, the morbidity and mortality rate increases. Nurses, who are at the forefront of the fight in the COVID-19 pandemic, have an active role and responsibilities in disease management. The purpose of this review is to evaluate the effects of COVID-19 on the cardiovascular system, its relationship with underlying mechanisms, and its treatment and to prevent cardiovascular risks in line with the nursing care process to plan and implement interventions.

Keywords: COVID-19, cardiovascular system, heart failure, myocarditis, arrhythmia

---

ATIF KOPYALA